Proboszcz od 1879 do 1933
Zygmunt Bilski – ur. 1 maja 1843 w Siekierczycach koło Sambora
syn: Stefana i Apolonii Przestrzelskiej
imieniny: 2 maja
rodzima parafia (chrzest): Parafia św. Mikołaja – Dublany – 7 maja 1843
zmarł: 11 grudnia 1933 r. w Przemyślanach, spoczywa na tutejszym cmentarzu.
odznaczenia: Złoty Krzyż Zasługi z Koroną od cesarza Franciszka Józefa I
Święcenia kapłańskie: 1873
Kalendarium:
- 1843.V.1 – Zygmunt przychodzi na świat w Siekierczycach, powiat Sambor, w domu nr 1. Ojciec Stefan Bilski jest ekonomem, a matką, druga żona Stefana – Apolonia Przestrzelska.
- 1843.V.7 – chrzest w parafii w Dublanach. Rodzice chrzestni Antoni Popiel – urzędnik państwowy i Krystyna Ząbecka, żona mandatariusza Leona Ząbeckiego. Ochrzcił ks. Lachowicz
- wykształcenie podstawowe mały Zygmunt Bilski zdobywa we Lwowie.
- 1859 – 1862 – uczeń C.K. III gimnazjum im. Franciszka Józefa I we Lwowie mieszczącego się przy ul. Wałowej w budynkach OO. Bernardynów
- 1863 – Uczestnik powstania styczniowego. Kosynier w oddziale płk. Léona Younga de Blankenheim.
- 1863 – 1866 – Po powrocie z powstania aresztowany przez Austriaków i osadzony w ciężkim więzieniu we Lwowie będąc oskarżonym czy też podejrzanym o pośredni lub bezpośredni udział w powstaniu styczniowym. Lista uwięzionych została opublikowana np w czasopiśmie “Czas” 14 czerwca 1863 r. Nr 133
- 1866 – 1869 – ponownie uczeń C.K. III gimnazjum im. Franciszka Józefa I we Lwowie, zakończone zdaniem matury.
- 1869 – 1873 – student seminarium duchownego Teologii we Lwowie
- 1873 – święcenia kapłańskie z rąk arcybiskupa Wierzchlejewskiego
- 1874 – 1879 – Wikary w Parafii w Przemyślanach
- 1877.II.16 – 1879 – Administrator Kapelanii w miejscowości Skole w Bieszczadach wschodnich, należącej do Stryjskiej parafii, dekanat stryjski
- 1878 – w sierpniu ks. Zygmunt zostaje podniesiony do godności kanonika.
- 1879 – 1933 – Proboszcz Parafii w Przemyślanach został w czasie jubileuszu 60-lecia rządów cesarza Franciszka Józefa i został udekorowany pamiątkowym medalem (data przybycia do Przemyślan 22 września 1879)
- 1880 – od 18 lutego członek Towarzystwa “Bonus Pastor” dla kapłanów. (wydawali własne czasopismo we Lwowie – założycielem był Zygmunt Gorazdowski (1845-1920)
- 1892 – 1923 – Ks. Bilski zgodnie z zarządzeniem Konsystorza Metropolitalnego własnoręcznie rozpoczyna prowadzenie kroniki parafialnej.
- 1894.09.25 – Ks. Zygmunt chowa swojego starszego brata Lepolda (gorzelnika z Kozowej) który zmarł 23 września w Brzeżanach i tam też został pochowany.
- 1899 – ok. 6 listopada ks. Zygmunt Bilski odznaczony tytułem Expos. Canon. przez Archidiecezję lwowską
- 1909.III.10 – k. Bilski otrzymuje od cesarza Franciszka Józefa I Złoty Krzyż Zasługi z Koroną.
- 1910.I.12 – arcybiskup Bilczewski wręczył ks. Zygmuntowi pozwolenie noszenia Rokiety i Mantoletu – oznak wyższego duchownego.
- 1916 – ks. Zygmunt został mianowany Honorowym Radcą konsystorza.
- 1929.IX.12 – uroczyste obchody z okazji 50-cio lecia proboszczowania ks. kanonika Zygmunta Bilskiego, z tej okazji rozpoczęto remont kościoła.
- 1933.XII.10 – ks. Zygmunt odprawia swoją ostatnią mszę.
- 1933.XII.11 – po przyjęciu sakramentów świętych, “bez bólu i cierpień, słodko i z radością zasnął w Panu” – śmierć w Przemyślanach
- 1933.XII.14 – pochówek na cmentarzu przemyślańskim, który był ogromną uroczystością żałobną. Nagrobek zachował się do dziś.
Wielce szanowny ks. Zygmunt Bilski mógłby swobodnie stać się ikoną tutejszej parafii. Z pewnością najpierwszą zasługą jest ilość lat, które tutaj spędził. Łącznie jako wikary i Proboszcz, był duszpasterzem przez 59 lat! Młody Zygmunt miał tez nieco szczęścia. Trafia do lwowskiego III Gimnazjum im. Franciszka Józefa I, mieszczącego się w budynku ojców Bernardynów na ulicy Wałowej. Skład jego klasy – późniejsi maturzyści rocznika 1869 oraz ich profesorowie, wychowawcy, to autentyczny panteon inteligencji oraz osób które nie pozostały obojętne czy to dla gospodarki, czy dla myśli filozoficznej, religii. Najważniejszym nauczycielem, który to skierował Zygmunta na ścieżkę duszpasterską był jego katecheta ks. Andrzej Mazurak – kanonik kapituły metropolitalnej we Lwowie. Poza Zygmuntem z jego klasy jeszcze trzech kolegów zostało księżmi: Łukasz Pytlik – greko katolicki proboszcz w Strzemilczu i Szczurowicach, pow. Brody, Tadeusz Gromnicki – ksiądz, doktor, profesor prawa kanonicznego, dziekan wydziału teologicznego i prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz Seweryn Feremberg. Do tej samej klasy uczęszczali także: hr. Michał Dzieduszycki, hr. Zbigniew Lanckoroński, hr. Roman Potocki i wielu innych znamienitych obywateli. Spotkania koleżeńskie abiturientów rocznika 1869, które odbywały się we Lwowie były opisywane nawet w Gazecie Lwowskiej i odbijały się szerokim echem. Na ich upamiętnienie powstały nawet drukowane książki pamiątkowe, które sporadycznie można do dziś znaleźć w antykwariatach.
Kolejną niewątpliwą zasługą Zygmunta Bilskiego jest jego szalony udział w powstaniu styczniowym 1863 roku. Zew patriotyzmu popchnął go na tyle silnie, że przerwał naukę by to zrobić. Przypłacił to co najmniej 3 latami w więzieniu we Lwowie. Niemniej potem dokończył naukę, zdał maturę i trafił do seminarium. Bezpośrednio po święceniach kapłańskich trafił do naszej Parafii, gdzie był Wikarym za kadencji proboszcza Augustyna Pająka. Potem na dwa lata przesunięto go na probostwo do Kapelanii w miejscowości Skole. W międzyczasie Proboszcza Pająka przesunięto na probostwo w Wyżnianach, a wakat w Przemyślanach wypełnił właśnie ks. Zygmunt. Przez cały okres swojego urzędowania mocno starał się o remonty kościoła, dbając zarówno o samą świątynię, jak i obejście. A czasy były wielce wojenne, niespokojne i niszczycielskie. Wszystko to znakomicie łączył z najważniejszymi obowiązkami duszpasterza parafian. Został zapamiętany jako gospodarz, człowiek pomyślunku i estymy. Nie był ponoć porywającym kaznodzieją, zwłaszcza na starość, ale otaczał go powszechny szacunek i jakby aureola świętości. Był członkiem Rady Szkolnej i opiekunem szkolnym w Przemyślanach. W chwili śmierci był jednym z 14 weteranów powstania styczniowego, a przed jego pogrzebem w szkołach odbyły się zebrania żałobne.
FOTOGRAFIE
ŹRÓDŁA
- Pamiętnik powstania styczniowego w pięćdziesiątą rocznicę wypadków – autor: Józef Białynia-Chołodecki, data wydania: 1913, wydawca: M. Mniewska, Lwów
- Księga pamiątkowa półwiekowego jubileuszu Gimnazyum im. Franciszka Józefa I we Lwowie: 1858-1908 – autor: Józef Białynia-Chołodecki, data wydania: 1909, wydawca: Lwów : Komitet Jubileuszowy, 1909 – Piller, Neumann
- Pamiętnik zjazdu koleżeńskiego odbytego we Lwowie dnia 2 lipca 1899 – autor: Michał Bogusz, data wydania: 1900, wydawca: Lwów : I Związkowa Drukarnia
- Pamiętnik zjazdu koleżeńskiego odbytego we Lwowie dnia 29 czerwca 1904 – autor: Michał Bogusz, data wydania: 1904, wydawca: Lwów : I Związkowa Drukarnia